Фольклорный архив Башкирского государственного университета

ISBN 978-5-87604-352-8

К оглавлению издания.

<Йыр>

Күгәрсен районы Наҙы ауылында йәшәүсе Ҡотлоғужина Бүләкбикә Әбделмән ҡыҙынан (1886 й.) БДУ студенттары Харисова Альфа Рамазан ҡыҙы һәм Мәғәсүмова Әнүзә тарафынан яҙылып алынды.

Барыла ғына торғас һай ултырҙым
Аяҡайым биле талғанға
Ултыра ла торғас йырлап бирҙем
Эсекәйем янып барғанға.

Һандуғастар һайрай сут-сут итеп
Суҡ муйылҡайларның эсендә
Көндөҙ ҙә иҫемдә генә кис төшөмдә
Күрермен микән ғүмерем эсендә.

Кишимер яулыҡ яңы алынған
Яңы алһа ла ямалған
Һөйләгән дошман һөйләһен
Йөрәген таштан яралған.

Түңәрәкәй ҡайын әй тал булмай,
Тал япраҡтарында бал булмай.
Ҡайғырмайыҡ, дуҫтар, мал бөткәнгә
Дәртле йөрәктәрҙә мал булмай.

Елбер-елбер елдәр иҫә
Етен тамырын киҫә.
Үҙ керфегем йәшләр киҫә
Йөрәгем ниләр киҫә.

Селтәрле күпер аҫтында
Кем самауыр ағарта?
Мал ҡайғыһы ҡайғы түгел -
Баш ҡайғыһы һарғайта.

Аҡлы ситса кулдәгемде
Туҙар тимәгән инем,
Зәңгәр сәскә кеүек ғүмерем
Уҙар тимәгән инем.

Атлар килә атлап-атлап,
Еләк сәскәһен тапап.
Ниндәй йырҙар йырлайым инде
Һеҙ туғандарҙы маҡтап.

Ҡыҙыл ыштан, буйлы ыштан,
Һыуҙан килә бер ҡуштан.
Хоҙай ҡушҡан, беҙ ҡауышҡан.
Ниңә һөйләй был дошман.

Бейек кенә тауҙы менгән саҡта
Таймай торған итек булһасы,
Һеҙ дуҫтарым менән ултырғанда
Таң атмай торған төндәр булһасы

Таң атҡанын шунан беләм
Таңғы яҡтылыҡ менән.
Һеҙ дуҫтарҙы тәбрик итәм
Бөгөнгө шатлыҡ менән.

Сабыр бит ул, сабыр бит ул,
Сабыр бит ул саф алтын.
Сабыр итеп түҙеп булмай,
Яна йөрәк ут-ялҡын.

Сылтырҙа ғына сылтыр сынаяҡтың
Йыуһаң да ғына бөтмәй буяуы
Ир-егеткәй башына хәсрәт төшһә
Белгертмәй бит ирҙең уяуы.

Тауҙан ғына тороп таш ташланым
Ташҡынайым төштө ҡойоға
Ир башҡаларына хәсрәт төшһә
Ыласын кеүек ирләр бойоға.

Айлы төндөң серле тынлығында
Моңһоу йырлай сибәр ҡыҙ бала.
Өҙөлөп-өҙөлөп моңлап йылдағанда
Төн һандуғасҡайҙары тын ала.

Елбер ҙә генә елбер йөрөгән саҡта
Елдәр аса егет салғыйын.
Аты булһа уның юғерек йомран
Ышан уның бәхет табыуын.