Фольклорный архив Башкирского государственного университета

ISBN 978-5-87604-352-8

К оглавлению издания.

һөйләшеү

И1: ... хәҙер таҡмаҡтар смеется

И2: суҡҡан көйө әйтмә инде... яҙһалар

И1: Юҡ...артыҡ, әллә суҡҡанды әйтәһеңме ни инде. Әҙерәк төшөрһәң бит күңелле була, тел оҙоная бит

Ф: <рук.> тел сиселә...

И1: Эйе, тел сиселә...

Ф: легендалар...

И1: Ниндәй легендалар, калай тип аңларға була...

Ф: бына тау, йылға исемдәре... бороңғо исемдәре

И1: Әллә, белмәйем... Хөнәш тауын беләм инде...Бына унда бер ҡарауылсы булған элек. Шул ҡарауылсы булған, ашау яғы насар булған. Ҡарбузды ашаған-ашаған да имгәкләп менгән тауға... Шунан Хөнәш тауы тип ҡалған... Хәҙер шул шулайтып кереп ҡалды ул, карта ла шулай...

Ф: Хөнәшме, Һөнәшме?

И1: Хөнәш. Хөнәш тигән тау булған. Хәҙер кереп ҡалды инде исеме.

И2: Ана, Сәнкемгә барығыҙ. Сәнкемдә әүлитә зыяратлары

Ф:Ә Манғыс тауы ҡайҙан килеп сыҡҡан?

И1: Манғыс тауын белмәйем ҡайҙан килеп сыҡҡандыр, аныһын белмәйем.

Ф:Тағы ниндәй тауҙар бар...

Ф: Әүлиә тауҙары

И1: Әүлиә юҡ... әүлиә зияраты Сәнкемдә бар инде, аны һөрөп киттеләр.

И2: Әүлиә зияраты Сәнкемдә бар... Сәнкемдең Ҡаҫмарт менән Һаҡмарға ҡушылған ере...

Ф: Һеҙҙә бисура тип әйтәләрме

И1: Бик һирәк итеп әйтәләр

Ф: Ниндәй нәмәгә ҡарата ҡулланалар шул һүҙҙе?

И1: Ныу, нимә тип, ул ваҡытта, ул бисура меҫкен була бит инде ул, мин аңлағанса

Ф: Эйе.

И1: Шулай буламы, эйе?

Ф: Ныу, андай һүҙҙе анда-мында ғына ишетмәһәң, ишетелмәй ул.

И: Холоҡһоҙ кешене бисура тип әйтәмәҙәрме ни... ана бисураһын китеп бара тип...

И1: Һуң, шуға әйтәм бит... Ә хәҙер әйтәләр бисура түгел... алкаш тип...

Ф: <рук.>: Ул бисура алкаш тигән мәғәнәгә тап килә микән ул

И2: Бисура бит ул меҫкен була бит инде ул... Мин шулай тип аңлайым... Бисура бер меҫкен була инде, ненормальный бер кеше...

Ф: Ә ен?

И1: Эйән?

Ф: Ен, ен...

И1: Ен... Енме эйәнме?

Ф: Ен

И1: Ен, пәрей инде.

Ф: Ә ниндәй була ул

И1: Ниндәй була... Аны кем белә, кем күргән...

Ф: Кем күргәндәр, нисек итеп һөйләйҙәр пәрейҙе?

И1: Шул ваҡытта шул булған, был ваҡытта был булған

И2: Мин ҡушылып китәйем әле. Эсеп күренгән кешегә бына Сәнкемден зыяратына минең абзыйым булды Суғышты һеҙмәт итте, ул офицер ғәләмәт хеҙмәт иткән кеше инде <неразборчиво язари, ямырҙа>... Шунда ул эсеп зыяратына әйләнгән икән... Шуға ул ен тигәндән әйтәм инде... Ен тип әйттегез бит... Шул зыяраттан ат белән ҡысҡырып-сүгенеп инде үткән ваҡытта... Мының күзенә күренгән.. обезглавленный? неразборчиво кеше, ти...Аҡ күлмәклә, зыяраттан сыҡҡан... Нәрсәдер шылтырлатып, мине ҡыуып килә, ди. Был инде суғыштан ҡайтса да, эсендә йәне булған, ҡурҡҡандыр... неразборчиво кеҫәсенән бысаҡ сығарған икән, күкрәгенә ҡуйып тотом киләм, ди. Ул киле, мин киләм, ул киле, мин киләм, ди... Минең ойәмә ҡәдәр озатты да торошоп китте, ди... Мына шул ен була бит инде... енме нәсәкәй була...

И1: Енме ул күҙгә күренәме

И2: Сәнкем зыяратында була торғайны... Шундайраҡ бар...

Ф: Нәҫтәй ҡағылған бармы?

И1: Ә... ен ҡағылған тиҙәр

Ф: Нисек ҡағыла ул?

И1: Кем белә инде?

И2: Ен ҡағылған... Ана Әлимә апай булды бит инде... Әлимә апай ауырыны эйе...

И1: Эйе, ен ҡағылған тип һөйләнеләр... ул һуғыш ваҡытында булды... Ул ҡаҙимге эшләп йөрөгән һин дә мин эшләп йөрөгән кеше ине... Бер ваҡыт уға ен ҡағылған, мәккә барған тип һөйләй башланылар.

И2: Мөхөрө бар тип...

Ф: нимә?

И1: Мөхөр, печать... шунан һуң, уй аллам...

И2: Шамғул мулла лечить иткән бит инде....

И1: Элек бит инде баҫыу ваҡытында кешегә собойға алып киләләр, өйҙән ебәрәләр... был сихырланған, был алайтҡан, был түгеб биргән... шунан һуң аны алып барҙылар Башкирияға бер муллаға... Шул өшкөрөп аны кеше итеп алып ҡайтты... И әйткән киткән ваҡытында... Ошо ерҙе үтмәйенсә туҡтамағыҙ һыуҙы, артығыҙға ҡарамағыҙ... Шунан ул һуңынан шәбәйеп ҡайтты... Шунда ла минең хур егетем бар тип әйтә торғайны ул... Теге донъяла хур егетем бар тип.

Ф: Үҙенән башҡа тағы ла хур егете бар?

И1: Эйе, хур егете

И2: Аҙаҡтан матур итеп йәшәп ҡартайып үлде...

Ф: Ул хур егетем бар тигәне нисек була инде ул?

И1: Ул мына теге донъяла нисектер шулай хур тигән һүҙ бармы инде егет. Теге доъялағы кеше хур егетем бар тип әйтә торғайны...

Ф: Үҙенме

И1: Юҡ, үҙен түгел, шул булған кешеһен... Шул...

Ф: Ярай, рәхмәт һеҙгә...

И1: Рәхмәт...