Фольклорный архив Башкирского государственного университета

 

ISBN 978-5-87604-352-8

 

К оглавлению издания.

Название: <Таҡмаҡтар (Такмаки).>
Жанр: Такмак.
Место записи: БАССР, Хайбуллинский район, д. не указана.
Год записи: 1968 г.
Язык: башкирский.
Источник публикации: том № 4 фольклорного архива кафедры башкирской литературы. Материалы фольклорной экспедиции в Хайбуллинский район Башкирии; л. 100.
Записано от Бисембетовой Минлинисы Афлетуновны, 1917 года рождения, студентом БашГУ Шайхетдиновым Муниром.

<Такмак>

Биесембетова Миңлениса Әфләтун ҡыҙы. 1917 йылғы. БДУ-ның студенте Шайхетдинов Мөнир 1968 йылда яҙып алған.

Күгәрсен күкәй һалмаһын,
Балалар сығармаһы.
Ризык ситкә яҙһа яҙһын
Тупраҡ ситкә яумаһын.

Бишмәтемдә биш төймә
Алтынсыһы ҡаптырма.
Бер йырымды йырлап бирәм,
Юҡ йырымды таптырма.

Аяғына кейгәндәре
итек түгел ботинка,
Үҙе ҡайҙа йөрөһә лә
Ҡойоп ҡуйған картинка.

Тәҙерәмдең төптәрендә,
Араҡы шешәләре,
Тыпылдатып баҫып килә
Комсомол бисәләре.

Ап-аҡ күлдәгеңде
Ник селтәрләмәнең итәген
Ғыйшыҡлыҡтың хәлен белмәнеңме,
уҡыманыңмы,"Иософ" китабын?

Ап-аҡ ҡына аһ-аҡ күкәйҙәрҙе
Килтерегеҙ тоҙ менән.
Минең дәртем шундай булды
Йоҡламаным ҡыҙ менән.

Ҡайын башын ел алған,
Күпер өҫтөн һыу алған.
Беҙгә тигән матур ҡыҙҙы,
Ҡайһы хәйерсе алған?

Талға баҫып, тал тибрәтеп,
Һайрай һары һандуғас.
Иларһың да, йырларһың да,
Өҙөлөр-өҙөлөр һағынғас.

Ҡашын ҡара бик нәҙек,
Алдырҙыңмы ҡашыңды?
Һине күрһәм китә алмайым,
Әйләндерҙең башымды.

Арғы яҡтан әлеүп емеш,
Бирге яҡта юҡ емеш.
Бергә ятабыҙмы тиһәм
Айырым ятабыҙ имеш.

Алмалары, хөрмәләре,
Ҡыҙарып бешәр әле.
Әле иҫеңә төшмәһә лә
Һуңынан төшәр әле.

Һөйәһеңме аппағым,
Һөймәйһеңме аппағым?
Һин һөймәһәң мин дә һөймәм,
Һөйөүселәр бар тағын.

Һауаларҙа осҡан һеләүһеңдең,
Тотҡан ине анау берәүһен.
Ҡатын сираҡтары ай ҡыуыҡ тиҙәр,
Янмаҫмы икән аның берәүһе.

Иртәнсәкәй тороп тышҡа сыҡһам,
Алама ғына көсөк ауалаһ.
Хас дошмандар беҙгә нишләр тиһең,
Мәүлем ихтияр итмәй аралай.

Менддм генә тауҙың ай башына
Аллаһүлә яҙҙым ташына.
Аллаһүлә ғәзиз, ғәфүр рәхим,
Ни яҙҙы икән ғәзиз башыма?

Ҡулъяулыҡты туҙмай тиҙәр,
Туҙа икән буй юуйлап.
Йәш ғүмерҙе уҙмай тиҙәр,
Уҙа икән уй уйлап.

Өҫтөмдәге аҡ күлмәгем
Магнит тауарҙары.
Һағынғанда ҡарайым тиһәң,
Ҡаплай Урал тауҙары.

Суйын юлы арҡылы,
Беҙ китәбеҙ ахыры.
Донъяһына ут ҡабынған,
Беҙгә һибә ялҡыны.

Һыуһыҙ ғына ергә һыу йыйыла
Унда ғына ҡоштар ҡойона.
Йәш кенә лә ваҡыт, берләр ваҡыт,
Сәскә генә булып ҡойола.

Һандуғас булалманым,
Талдарға ҡуна алманым.
Йәмле йәй урталарында
Илдәрҙә булалманым.

Ағиҙелдең буйҙарында
Ҡылдан кәбән булалмай.
Берәү моңло, берәү моңһоҙ.
Донъя тигеҙ булалмай.

Оса ҡаҙҙар, оса ҡаҙҙар,
Оса ҡаҙҙар Донбассҡа.
Мин дә уйлап ҡарайым әле,
Шул ҡаҙҙарҙан ҡалмаҫҡа.

Мәржен алырбыҙ әле,
Епкә теҙербеҙ әле.
Кеше түҙгән хәсерәткә,
Беҙҙә түҙербеҙ әле.

 

Ссылка на эту публикацию:

Таҡмаҡтар [Электронный документ] // Фольклорный архив Башкирского государственного университета: электронное научное издание / под ред. Б. В. Орехова, А. А. Галлямова. [2011—2024]. Дата обновления: 25.10.2018. URL: http://nevmenandr.net/pages/bashfolk.php?id=448 (дата обращения: 25.04.2024).