Фольклорный архив Башкирского государственного университета

 

ISBN 978-5-87604-352-8

 

К оглавлению издания.

Название: Әкиәт (Сказка).
Жанр: Сказка (волшебная).
Место записи: БАССР, Хайбуллинский район, д. не указана.
Год записи: 1968 г.
Язык: башкирский.
Источник публикации: том № 4 фольклорного архива кафедры башкирской литературы. Материалы фольклорной экспедиции в Хайбуллинский район Башкирии; л. 177-178.
Записано Имя и возраст информатора и фольклористы не указаны.

Әкиәт

Бер карт булған ти элек. Улын уҡытҡан. Уҡытыусылары бер нәпселе бай булған ти. Уҡыусылары күп булған. Береһен дә ҡайтармаған. Был ҡарт улын алырға килгән. Улы әйткән: "Атай, һин мине таныһаң ғына, ул ҡайтара танымаһаң юҡ. Беҙҙең бер килкебеҙҙе айғыр итеп ебәрер, мин ҡолағымды ҡайсылап торормон, һин, ана улым тора тип күрһәтерһең. Шунан бер килкебеҙҙе көҙгө итеп ҡуйыр, мин бер ситенә ҡыҙыл һөртөрмөн, бер тиҫтеребеҙҙе балыҡ итеп ебәрер, мин ҡойроғомдо болғап торормон, ана минең улым йөрөй, тиерһең" - ти малай.

Бер саҡ айғыр итеп ебәргән. Ҡарт улын таныған. Көҙгө итеп ҡуйған: "Ҡайҙа һинең улың тип һораған ҡарттан. Ҡарт күрһәткән. Уҡытыусы теге ҡыҙыл билдәне күреп ҡалған да, әле һин танытып тораһыңмы тип, көҙгөнө вата ярған ти.

Уҡыусыларҙың бер килкеһен суртан итеп ебәргән. Ҡарт улын таныған. Улын ҡайтарып ебәргән.

Бер саҡ ҡартҡа аҡса кәрәк булып киткән. Ул малайын баҙарға һатырға алып сыҡҡан. Малай яҡшы айғырға әйләнгән, "Һин мине уҡытыусыға һатып ҡуйма тигән", - малай атаһына. Атаһы уҡытыусыны танымаған, шуға һатып ебәргән. Уҡытыусы атты алып керткән да үргә аҫып бәйләгән. Өс көн торған.

Ат телгә килеп. Иптәштәр мине ысҡындырығыҙ", - тигән. Уны ысҡындырғандар, ат сығып ҡасҡан. Уҡытыусыһы ла ҙур айғыр булып баҫтырған. Йылғаға еткәс, ҙур суртан булып йөҙгән, тегеһе лә суртанға әйләнгән. Эй баҫтырышалар ти былар, эй баҫтырышалар. Малай аҡҡош булып осоп киткән. Теге ҙур ҡош булып осҡан ти. Теге малай тәҙрә ватып килеп инеп бер әбей йәшәгән өйгә борсаҡ булып сәселеп китте ти. Әбейгә :"Минең бер генә бөртөк борсағымды аяҡ табаныңа һалып ҡалдыр әле, әбекәйем", - тигән. Уҡытыусы ҙур ҡош булып осоп килеп ингән ти. Борсаҡты сүпләп ашап бөткән ти. Теге бер бөртөк борсаҡ әбейҙең табаны аҫтынан килеп сыҡҡан да, оло ҡош булып теге укытыусыны үлтергән ти.

Шунан булған малайҙар ҡыуанып, шатланып ата-әсәһенә ҡайтҡандар ти.

 

Ссылка на эту публикацию:

Әкиәт [Электронный документ] // Фольклорный архив Башкирского государственного университета: электронное научное издание / под ред. Б. В. Орехова, А. А. Галлямова. [2011—2024]. Дата обновления: 25.10.2018. URL: http://nevmenandr.net/pages/bashfolk.php?id=284 (дата обращения: 20.04.2024).