Фольклорный архив Башкирского государственного университета

ISBN 978-5-87604-352-8

К оглавлению издания.

Әкиәт

Ҡадайова Зөләйхә Ишғәле ҡыҙынан яҙып алынды, Оло Әбеш ауылы.

Бер әбей йәшәгән ти, уның улы менән килене булған, ти. Килененең бер балаһы ла булмаған, ти. Әбей килененә: "Тиҙ генә ҡыу алып кайт, - тип һыуға ебәргән, ти. Килен һыу буйына килгәс, һыу буйында ултырған тирәккә карап:
Минең улым булһа ине, ошо тирәктән ауып төшөп үлһә ине, өсөн уҡытыр инем",
- тип үҙ алдына уйланып торған, ти.

Әбейе, килене бик оҙаҡлағас, бер-бер хәл булманымы икән тип, һыу буйына килгән, ти. Тирәккә ҡарап уйланып торған киленен күргәс.
- Ни эшләп бик оҙаҡланың? - тип ҡораған, ти.
- Минең улым булһа ине, ошо тирәктән ауып төшөп үлһә ине, өсөн уҡытыр инем,
- тип ҡабатлаған, ти.

- Әйҙә, улайһа, уҡытайыҡ тип былар ҡайтып киткәндәр, - ти, һәм кайтып, кәрәкле һый-хөрмәт әҙерләп, мулланы саҡырып, булмаған, ауып төшөп үлгән баланың өсөн уҡытып яталар, ти.

Шул ваҡытта һунарҙа йөрөгән әбейҙең улы (ишетелеп) ҡайтып кергән, ти. Өйгә йыйылған ҡунаҡтарҙы, мулланы күреп:
- Бында ниндәй байрам, - ниңә йыйылдығыҙ?- тип һораған, ти. Килен менән әбей быға аңлатып биргәндәр, ти, ә малайы.
- Эх, алйоттар, мин әле һеҙҙең кеүек алйоттарҙы күргәнем юҡ ине әле, хәҙер үк ил гиҙергә сығып китәм, әгәр ҙә һеҙҙең кеүек алйоттарҙы осратһам ҡайтам, осратмаһам - ҡайтмайым. - тип сығып киткән, ти.

Был күп йөрөгән, ти, бер мәл бер ауылға килеп ингән, ти, һәм шул ауылдың осонда торған өйҙөң хужабикәһенең бер тауыҡты туҡмап йөрөгәнен күреп ҡалған, ти.
- Ни эшләп ул бер ғонаһыҙ тауыҡты туҡмайһың?
- тип һораған, ти.

- Туҡмамай, уның бер имсәге лә юҡ, үҙенең ун ике балаһы бар, - тигән дә тағы туҡмай башлаған, ти. Малай: "Минең әсәйем менән ҡатыным кеүек алйоттар бар икән әле", - тип ҡайтып киткән, ти.