Фольклорный архив Башкирского государственного университета

 

ISBN 978-5-87604-352-8

 

К оглавлению издания.

Название: <Таҡмаҡтар (Такмаки).>
Жанр: Такмак.
Место записи: БАССР, Дуванский район, д. Старохалилово, Новохалилово.
Год записи: 1958 г.
Язык: башкирский.
Источник публикации: том № 3 фольклорного архива кафедры башкирской литературы и фольклора. Материалы фольклорных экспедиций по различным районам Башкирии, собранные в разные годы; л. 262‑266.
Записано Фахриевой. Имена и возраст информантов не указаны.

<Шаян йырҙар, таҡмаҡтар, ҡыҫҡа йырҙар>

Дыуан районы, Хәлил, Яңы Хәлил ауылдарынан 1958 йылда Фәхриева яҙып алды.

Ҡулымдағы балдағымдың
Исемдәре Рөстин.
Армияла йөрөй микән
Минең һөйгән егетем.

Ерән ҡашҡа ат ектем,
Йәнәшәгә тай ектем.
Ҡаш һикерттем, күҙ югерттем,
Бер егетте тилмерттем.

Бейер инде, бейеп инде,
Аяғы талыр инде.
Бының бейегәнен күреп,
Офицер алыр инде.

Иҫке шырпы ҡабы,
Яңы шырпы ҡабы.
Аяғыңда кеше ойоғо
Тишеп ҡуйма тағы.

Ҡунаҡтарым килеп етте
Бәрәңге лә бешмәгән.
Сей бәрәңге ултыртырға
Иҫемә лә төшмәгән.

Ҡулымдағы балдағымдың
Исемдәре Ибрай.
Бер ҡулыңда ике гармун
играй ҙа играй.

Арғы яҡтан бирге яҡҡа
Ҡайтып килә Мөнирә.
Иртән тороп тышҡа сыҡһам
һеҙҙең яҡтан ел өрә.

Ҡулымдағы балдағымдың
исемдәре Рауил.
Бына шулай, дуҫыҡайым,
Правильно говорил.

Алъяпҡысым ал матур.
Любишь - яныма ултыр.
Не любишь - дальше садись
Найдем другой матур.

Сипи, сипи, сипи,
Сипи тауышы килә.
Аяғында резинка
Итек тауышы килә.

Ишегеңдең буяуын
Ҡырып алырһың әле.
Ярым бар тип бик маҡтанма,
Ҡоро ҡалырһың әле.

Сейәле тау, сейәле тау,
Сейәле тау итәге.
Сейәле тау итәгендә
Бергә йөрөнөк бит әле.

Сейә сейәләнмәй ул.
Үҙ күңелеңдә булмаһа,
Яттар эйәләнмәй ул.

Сейә түгел, сейә түгел,
Сейә түгелдер инде.
Өйҙә булһа килер ине,
Өйҙә түгелдер инде.

Желтый һары, желтый һары,
Һарынан да һап-һары.
Мин һарғаймай кем һарғайһын,
Юҡ бит сәләм хаттары.

Ҡулымдағы балдағымдың
Исемдәре Әхмәтйән.
Бер аяғы бейеп тора,
Ә береһе шаҡ ҡатҡан.

Мейес башынан һәндерәгә
Тимер юлы булһа ине.
Беҙҙең кеүек ялҡауҙарға
Көн дә ял булһа ине.

Йыраҡтан матур күренә
Беҙҙең урам йәмдәре.
Байрам көндө бер үпкәйнем
Әле бөтмәй тәмдәре.

Уйлап ҡара был донъяла
Шүрәлене кем күргән?
Шүрәлене күрҙем тигән,
Әбейҙәр күптән үлгән.

Күк йөҙөндә ай күренә,
Ай түгел ураҡ бит ул.
Елкендерә, тулҡындыра,
Йәш йөрәк дурак бит ул.

Минең ятҡан ҡарауатым

Стена буйҙарында.
Кис ултырһам, иртән торһам,
һин генә уйҙарымда.

Үрге остан икәү килә,
Икеһе лә һары итек.
һары итектең береһен алам,
Мәңгелеккә яр итеп.

Сәс үргесем төшөп ҡалған
Йылға буйында ла юҡ.
Мин һарғайып үләм инде,
һинең уйыңда ла юҡ.

Беҙҙең кейгән итектәргә,
Кейһәң хәҙер һыу үтә.
Үҙе башлап хаттар яҙҙы
Инде хәҙер үкенә.

Ҡашың менән күҙеңде
һатмайһыңмы аҡсаға?
Гөлдәр итеп сәсер инем
Рәшәткәле баксаға.

Һары яулыҡ уртаһы,
Һары майҙың туртаһы.
Бында хөрмәт бөттө инде
Хәҙер ҡайҙа юртаһы.

Таң-таң ата йыраҡтан,
Тартай оса ҡыуаҡтан.
Аҡ сырайым, ҡара ҡашым,
Дәртең китмәй йөрәктән.

Ары баҫһаң ни була,
Бире баҫһаң ни була.
Ҡулъяулығым ҡалды тейеп,
Хәйлә тапһаң ни була.

Ағиҙелдең аръяғында
Ҡаҙ ҡысҡыра сығырға.
һеҙ туғандар иҫкә төшһә
Некак нельҙя сыҙарға.

Мейесеңә яғыр булһаң,
Усағыңдан ут алам.
Бер беҙ генә йырламайыҡ,
Йырлашайыҡ пополам.

Бесән еткән, бесән еткән
Давай бесән сабабыҙ.
Был уйынды тамам итеп,
Икенсене табабыҙ.

 

Ссылка на эту публикацию:

Таҡмаҡтар [Электронный документ] // Фольклорный архив Башкирского государственного университета: электронное научное издание / под ред. Б. В. Орехова, А. А. Галлямова. [2011—2024]. Дата обновления: 25.10.2018. URL: http://nevmenandr.net/pages/bashfolk.php?id=256 (дата обращения: 19.04.2024).