Фольклорный архив Башкирского государственного университета

 

ISBN 978-5-87604-352-8

 

К оглавлению издания.

Название: <Йырҙар (Песни).>
Жанр: Песня (лирическая).
Место записи: БАССР, Зианчуринский район, д. Мухамедьяново.
Год записи: 1958 г.
Язык: башкирский.
Источник публикации: том № 3 фольклорного архива кафедры башкирской литературы и фольклора. Материалы фольклорных экспедиций по различным районам Башкирии, собранные в разные годы; л. 96-98.
Записано 10 июля 1958 года Б. Исановым от Вакаса Ишдавлетова и Хибата Бурангулова, возраст информантов не указан.

<Йырҙар>

Зианчура районы, Мөхәмәтйән ауылында йәшәүсе Ваҡас Ишдәүләтов менән Һибәт Буранғоловтан яҙып алынды. Яҙып алды Б. Исәнов. 1958 йыл, 10 июль.

Күк күгәрсен геүләй ҡыйыҡта,
Ҡыйыҡта ғына түгел һыулыҡта.
Байлығыңа бер ҙә ышанма,
Ғүмеләрен телә һаулыҡта.

Билемдәге билғауымды
Сискеләрем килмәй билемдән.
Хуш булығыҙ, туғандарым,
Киткеләрем килмәй илемдән.

Күк күгәрсен геүләйҙер,
Яҙын-көҙөн белмәйҙер.
Аталарҙин улан йәш тә ҡалһа,
Көн итеүен көн дә уйлайҙыр.

Беҙҙең генә һыулар һыу ғына,
Һыуҡайлары буйы ҡом ғына,
Тап булышҡан саҡта һөйләшмәнек,
Тап булып та булмай тиҙ генә.

Йырла ғына тиһәң, мин йырлайым,
Көйлә генә тиһәң, көйләйем.
Һеҙ ҡунаҡтар алдығыҙ ҙа
Күк күгәрсен булып һеүләйем.

Еккән генә атым ҡан ерән,
Кейгән туным күк елән.
Һеҙ икәнен ҡунаҡ мин белмәнем,
Арып-талып килгән күп ерҙән.

Ҡарлуғасҡай ҡара, муйыны ала,
Ҡанат осҡайынан ҡан тама.
Атанин да ҡалған йәш ир бала
Күкрәк көсө менән мал таба.

Ҡарағай ҙа ағас ай ҡаты була,
Ыҙғыр елдәргә лә бирешмәй,
Ир-егетмен тигән кешеләргә,
Башын түбән эйеү килешмәй.

Көмөш кенә йөҙөк мин таптым
Аҙбарларҙан түгел, сиңнектән.
Мин йырламыйм мыны мутлыҡтан,
Мин йырлаймын хәсрәт күплектән.

Еккән генә атым ала аяҡ,
Аҡса ғына биреп алайыҡ.
Эҙләйек тә һорашайыҡ,
Табыла ҡалһа займы алайыҡ.

Ат аяҡайында бығау бар,
Бығау ҡырҡа торған игәү бар.
Моңайма ла егет, ҡайғырма,
Моң тарата торған һүҙем бар.

Күк ҡарсыға йөнөн тарайҙыр,
Йән яҡҡа ғына үҙе ҡарайҙыр.
Ир булам да тигән ир солтаны
Иле ҡайҙа ҡуйһа, шунда ярайҙыр.

Башымда ғына кейгән бүркемде,
Илле ҫумлыҡ биреп һорайлар.
Ят ерләргә барып төштө ниһәң,
Кем балалары тип үк һорайҙар.

Башымдағы кейгән бүркемде
Бер кейәм дә бер һалам.
Тыуған илләрем иҫемә төшһә,
Бер көйәм дә, бәғерем, бер янам.

Анау ғына тауҙың ҡалҡыуы,
Күренеп кенә ята һарҡыуы.
Әлдә лә генә йәшлек, әлдә ҡартлыҡ,
Әле баһылмай йөрәк ярһыуы.

Саҡыра ла кәкүк билләрҙә,
Тауыштары төшә илләргә.
Кем сәләмкәйҙәрен кем тапшырмай,
Яһы яурын, нәҙек билдәргә.

 

Ссылка на эту публикацию:

Йырҙар [Электронный документ] // Фольклорный архив Башкирского государственного университета: электронное научное издание / под ред. Б. В. Орехова, А. А. Галлямова. [2011—2024]. Дата обновления: 25.10.2018. URL: http://nevmenandr.net/pages/bashfolk.php?id=233 (дата обращения: 29.03.2024).