Фольклорный архив Башкирского государственного университета

ISBN 978-5-87604-352-8

К оглавлению издания.

Йәтимдәр йыры (төрлө көйгә йырлана)

Әбйәлил районы, Амангилде ауыл совете Ҡаҙмаш ауылы гражданкаһы Хамматова Ғәйшә Фәйзулла ҡыҙынан яҙып алынды. 50 йәштәрҙә. Ире герман һуғышында үлеп ҡалған. Йырҙы үҙе сығарған. Рәхимова Фәниә тарафынан яҙып алынды. 1956 йыл 14 декабрь.

Етен генә сәстем тамырға,
Тамырынан танып алырға.
Хаҡ тәғәлә миңә шулай ҡушҡан,
Йәштәремдән етем ҡалырға.

Алтын ғына йөҙөк, фирүзә ҡаш,
Табып ҡына алдым утлыҡтан.
Ҡайғы-хәсрәттәрем күп булһа ла,
Белгертмәйем үҙем ныҡлыҡтан.

Етен генә сәстем көндәргә,
Ебетергә һалдым күлдәргә.
Ғәзиз туғандарым ситтә ҡалды,
Ат тояҡайҙары етмәҫ илдәрҙә.

Кәкүк кенә тигән ел ҡошо,
Ерҙә генә була емеше.
Сит илдәрҙә булған ризығын
Табыр өсөн ғәйеп ир башы.

Ҡыҙыл ғына буйы тирәк-тирәк,
Ҡырҡайым да тиһәм, бик ыуаҡ.
Киткән генә кеше яңғыҙ башы,
Балаларым ҡалды бик ыуаҡ.

Менәйеғеҙ аттың алаһын,
Онотайығыҙ Герман ҡалаһын.
Күк күгәрсен кеүек емдәр ташып
Аһырайбыҙ ҡалған балаһын.

Иртән генә тороп ат тышаным,
Ишекәйем алды йәшәнгә.
Хаҡ тәғәлә беҙгә шулай ҡушҡан,
Һөйгән йәрҙәр менән йәшәргә.

Югереп кенә сыҡтым ҡаяға,
Ат тышаным умырзаға.
Теләгән теләктәрем бик күп ине,
Күп теләгем китте заяға.

Югереп кенә мендем ҡалҡыуға
Ҡыблаларҙан өргән һалҡынға.
Уф, алла ла тиһәм, үлән көйә
Йөрәгемдән сыҡҡан ялҡынға.

Ай-Һай ғына тигән тауышҡа,
Ҡыҙыл төлкө төштө ҡамышҡа.
Көйәләр ҙә микән, көләләр микән,
Мин зарланып йөрөгән тауышҡа.

Туғай ғына буйы сәсле тумар,
Үр ҡуяны ятмаҫ ер түгел.
Илама ла башым, түгелмә йәшем,
Ир баштары ҡайтмаҫ ер түгел.

Аркаларға сығып ат уйнаттым,
Туғайларға төшөп юшаттым.
Билдәремә быуған билғауымды,
Уй-хәсрәттәр менән бушаттым.