Фольклорный архив Башкирского государственного университета

 

ISBN 978-5-87604-352-8

 

К оглавлению издания.

Название: <Әкиәт (Сказка).>
Жанр: Сказка (бытовая).
Место записи: БАССР, Кугарчинский район, д. Альмясово.
Год записи: 1969 г.
Язык: башкирский.
Источник публикации: том № 2 фольклорного архива кафедры башкирской литературы. Материалы фольклорной экспедиции в Кугарчинский, Зианчуринский и Баймакский районы; л. 134-135.
Записано студентками БашГУ Харисовой Альфой Рамазановной и Магасумовой Анузой от Бикбулатовой Минисы (1881 года рождения).

<Әкиәт>

Күгәрсен районы Әлмәс ауылында йәшәүсе Бикбулатова Миниса... (1881) ҡыҙы тарафынан БДУ студенттәре Харисова Альфа Рамазан ҡыҙы һәм Мәғәсүмова Әнүзә тарафынан яҙылып алынды.

Борон заманда бер фәкир кеше йәшәгән ти. Ул кешенең 1 генә аты һәм ҡыҙы булған ти. Ҡыҙы шундай сибәр, аҡыллы булған ти. Бер ваҡыт ҡыҙ менән атаһы йәшәгән урындан батша улы менән үтеп бара икән ти. Батшаның улы ҡыҙҙы күреп ҡалған, уның сибәрлегенә иҫе лә киткән ти. Ҡыҙҙың өҫтөндә тик бер иҫке, йыртыҡ күлдәге генә булған. Егет ҡыҙҙы туйлап алып китте ти. Улар бик яҡшы йәшәй башлағандар.

Бер ваҡыт егет атаһы менән тағы ла ил буйлап сығып киткән ти. Егет бер дуҫ иптәшенә кәләше хаҡында һөйләп, маҡтанған ти. Ә теге иптәше ҡыҙҙың шулай сибәр, тоғро булыуына ышанмай ҡатын эргәһенә барған ти. Ә катын уны ҡыуып сығарған ти. Егет юл буйлап килгән саҡта бер ҡарсыҡ осраған ти. Егет әбейгә үҙе тураһында барыһын да һөйләп биргән ти. Әбей уға ярҙам итергә була. Ул хатын эргәһенә матур һандыҡ килтерә. Һандыҡтың әсендә теге егет ятҡан була. Кис була. Ҡыҙ йоҡларға ята. Ә был егет уның алтын балдағын урлай. Был иһә вәғәҙә балдағы була. Егет ала ла һандыҡҡа кереп ята. Ә иртәнсәк әбей һандыҡты алып сығып китә. Был егет вәғәҙә балдағын хатыңдың иренә күрһәтә һәм ул үҙе миңә бүләк итте тип маҡтана. Ире ҡайта, ләкин ҡатыны менән һейләшмәйҙәр. Бер ваҡыт улар сәхрәгә сығалар. Баралар һыу эргәһенә. Ире ҡатынын һыуға төртә. Ул һыуҙан йөҙөп сыға. Уға һылыу бер егет осрай. Егет уның үҙенең өйөнә алып ҡайта. Был егеттең дә атаһы батша була икән.

Был саҡта батшаның ҡыҙы ауырыған була. Теге ҡатын уны дауалып юнәлтә. Батша ҡыуана һәм нимә бирәйем һиңә тип һорай. Ә ҡатын унан 30 һалдатлыҡ ғәскәр һорай. Ул үҙе командир булып ала. Иренән үс алыу өсөн баралар шуларҙың ауылдарына. Саҡырта үҙенең эргәһенә ирен, ләкин үҙен танытмай. Барыһын да һорай. Ҡатының ҡайҙа, тип тә һораша. Ә теге ир бөтә булғанды асыҡ итеп һөйләп бирә. Һәм тағы ла үҙенең бер егет тарафынан алданғанлығын әйтә. Ҡатын теге егетте саҡыртып аттыра. Ә катын менән ир яңынан яҡшы итеп донъя көтә башлайҙар.

 

Ссылка на эту публикацию:

Әкиәт [Электронный документ] // Фольклорный архив Башкирского государственного университета: электронное научное издание / под ред. Б. В. Орехова, А. А. Галлямова. [2011—2024]. Дата обновления: 25.10.2018. URL: http://nevmenandr.net/pages/bashfolk.php?id=168&w=%D2%93%D3%99%D1%81%D0%BA%D3%99%D1%80 (дата обращения: 28.04.2024).